Najważniejsze cechy systemów ociepleń

Podstawową kwestią podczas termomodernizacji domów jednorodzinnych powinno być ocieplenie ścian zewnętrznych. Najpopularniejszą w Polsce metodą ocieplania domów jest technologia ETICS. Warto wiedzieć, jakimi cechami powinien się charakteryzować dobry system ociepleń.

Technologia ETICS polega na zamocowaniu do powierzchni ścian od zewnątrz warstwowego i zespolonego zestawu materiałów, tzw. systemu ociepleń, składającego się głównie z materiału termoizolacyjnego (styropian, wełna mineralna, płyty poliuretanowe, fenolowe itp.) oraz warstw wierzchnich zabezpieczających termoizolację i wykończeniowych (tynki i farby elewacyjne, płytki ceramiczne i kamienne).

Ściany w klimacie chłodnym ociepla się, aby eliminować straty ciepła, natomiast w klimacie ciepłym izoluje się m.in. aby zabezpieczać przed przegrzaniem. Zawsze jednak technologia ETICS niesie wraz z izolacją termiczną również estetyczne wykończenie elewacji. Ta uniwersalna funkcjonalność czyni tę technologię ekonomiczną, a więc wszechobecną.

Wyjątkowo ważna jest trwałość systemu ociepleń, tj. odporność elewacji w czasie na czynniki atmosferyczne i środowiskowe, ale również na uszkodzenia mechaniczne.

Trwałość ocieplenia zależy od kilku czynników:

• stanu i warunków wykonania (montażu) systemu ociepleń,
• rodzaju i jakości użytych materiałów,
• warunków ekspozycji i użytkowania elewacji.

Wszystkie te czynniki są ważne, ale ostatni z nich, czyli prawidłowe użytkowanie, często jest kompletnie niedoceniany. Nawet najlepiej wykonane ocieplenie rzadko może się oprzeć aktom wandalizmu.

Można jednak przedłużyć żywotność ocieplenia, jeśli w tak specyficznych miejscach elewacji, jak np. części cokołowe, przyziemia, obszar parteru itp., położy się nacisk na podwyższenie odporności mechanicznej.

Obecnie w naszym kraju, tak samo jak w całej Unii Europejskiej, wymagania dotyczące odporności ocieplenia na uderzenie są skategoryzowane i zdefiniowane co do metod badania.

Odporność na uderzenia kompletnego systemu ociepleń ETICS określa się trzema kategoriami:

• najniższa z nich (III) obejmuje ocieplenia niepodlegające zniszczeniu na uderzenie ciałem twardym (metalowa kula o określonej wadze) z energią 3 J (dżuli),
• kategoria definiująca parametr najwyższej kategorii (I) stawia wymagania braku jakichkolwiek uszkodzeń dla uderzenia ciałem twardym z energią 10 J.

Obecnie producenci materiałów do ociepleń poszli znacznie dalej – na rynku są już systemy ociepleń o odporności na uderzenia z energią stu kilkudziesięciu J (dżuli), wytrzymujące uporczywe uderzenia dorosłego mężczyzny za pomocą młotka stalowego o wadze 1 kg bez przebicia warstw zewnętrznych i zniszczenia tynku.

Zobacz nowoczesne materiały do wykończenia elewacji

Taką odporność układu ociepleniowego otrzymuje się najczęściej poprzez zestawienie specjalnie dobranych warstw zewnętrznych, zarówno zbrojonych, jak i tynkarskich. Wyglądem i grubością warstw takie ocieplenie nie różni się istotnie od standardowego.

Pożądaną cechą wyprawy tynkarskiej w szczególności w obszarach przyziemia jest również odporność na zmywanie – ta właściwość niestety nie jest przedmiotem ani wymagań stawianych tynkom, ani nie sprecyzowano formalnie metody badania tej cechy, choć nietrudno się przekonać, że to ważna sprawa. Wielu systemodawców w czasie eksploatacji ocieplonej fasady rekomenduje jej mycie. Części cokołowo-parterowe budynku, oprócz podatności na uderzenia, narażone są przecież także na działanie zabrudzeń od odbijającej się od podłoża wody, oddziaływania dotyku ludzi, zwierząt domowych itp.

Zazwyczaj tak dużej odporności mechanicznej czy odporności na zmywanie nie potrzeba na całej powierzchni elewacji budynku, dlatego producenci systemów proponują kilka wariatów rozwiązań o określonej gradacji odporności na uderzenia. Od tego zależą również zużycia i rodzaj materiałów.

Dobrym zwyczajem jest, wspomniane już wcześniej, architektoniczne “odcięcie” czy też wyodrębnienie obszarów elewacji ocieplonych systemami o podwyższonej odporności udarowej. Takie działanie jest tym bardziej zasadne, że warstwy wykończenia zewnętrznego ETICS w poszczególnych obszarach elewacji mają przeważnie nie tylko zróżnicowany kolor, ale często zróżnicowaną strukturę, a nawet są różnego rodzaju.

Paweł Gaciek