W 2023 r. kontynuowane będą znane rządowe programy dofinansowujące zastosowanie niskoemisyjnych źródeł ciepła. Ich celem jest wspieranie wycofywania z rynku pozaklasowych i nieefektywnych kotłów i pieców na paliwa.
„Mój Prąd” – wyższe kwoty dotacji
15 kwietnia 2022 r. ruszyła czwarta odsłona programu „Mój Prąd” (MP4), w ramach którego właściciele domów jednorodzinnych mogą uzyskać dotację na prosumenckie systemy pozyskiwania energii ze słońca, oparte na mikroinstalacjach PV i montowane w już istniejących domach. Nabór wniosków w tej edycji programu potrwa do 31 marca 2023 r.
Środki w MP4 przyznawane są na mikroinstalacje PV, magazyny energii i ciepła oraz systemy zarządzania energią. Od 15 grudnia 2022 r. beneficjentów obecnej edycji obowiązuje wyższa kwota dofinansowania mikroinstalacji PV i magazynów energii (nie zmieniają się kwoty dotacji do magazynów ciepła i systemów zarządzania energią). Dotacja do instalacji PV bez magazynu energii wynosi 6 tys. zł, do instalacji z magazynem energii 7 tys. zł, a do magazynu energii 16 tys. zł (poprzednio odpowiednio: 4 tys., 5 tys. i 7,5 tys. zł). Nowe warunki dotyczą także osób, które już złożyły wnioski w tej edycji, a nawet otrzymały wypłaty. Po ponownym przeliczeniu kosztów kwalifikowanych brakująca kwota trafi do wnioskodawców bez konieczności składania dodatkowych dokumentów.
„Moje Ciepło” – zmiana ważnego wymogu
Program „Moje Ciepło” obejmuje dotacje do już zamontowanych i odebranych pomp ciepła w nowych domach, wypłacane jako zwrot części kosztów poniesionych na zakup, transport i montaż pompy ciepła – ale nie wcześniej niż 1 stycznia 2021 r. Wyższe będą jednak wymagania względem standardu energetycznego domu, w którym zamontowana jest pompa ciepła. Wskaźnik rocznego zużycia nieodnawialnej energii pierwotnej na ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie, wentylację oraz produkcję c.w.u. (EP) wynosić ma maksymalnie 55 kWh/(m2·rok). W ten sposób spełni się wymóg dla budynku pasywnego, zgodnie z projektowaną charakterystyką energetyczną budynku (dla domu w budowie) lub świadectwem charakterystyki energetycznej. Dla porównania: standard WT 2021 wymaga, by wskaźnik EP dla nowego domu jednorodzinnego nie przekraczał 70 kWh/(m2·rok). Dotację można otrzymać na fabrycznie nowe pompy ciepła powietrze/powietrze (do 7 tys. zł), powietrze/woda (również do 7 tys. zł) lub gruntowe (do 21 tys. zł).
„Czyste Powietrze” – najnowsze zmiany
Od 3 stycznia 2023 r. obowiązują ważne zmiany w rządowym programie dofinansowania wymiany starych, nieefektywnych źródeł ciepła na nowoczesne urządzenia oraz głębokiej termomodernizacji budynku (na ten ostatni aspekt położono w najnowszej odsłonie programu szczególny nacisk), skierowanym do inwestorów indywidualnych – właścicieli lub współwłaścicieli domów jednorodzinnych.
Szansę na bardzo wysoką dotację ma inwestor, który zdecyduje się na kompleksową termomodernizację. Obejmuje ona wymianę źródła ciepła i montaż mikroinstalacji PV. Jednak dodatkowym warunkiem uzyskania najwyższej dotacji jest nie tylko przeprowadzenie audytu energetycznego. Chodzi też o realizację wskazanego w nim wariantu prac remontowych. W wyniku realizacji wskazanych w audycie przedsięwzięć, zużycie energii użytkowej (EU) na ogrzewanie ma spaść o co najmniej 40% lub do wartości nie większej niż 80 kWh/(m2·rok).
Z punktu widzenia potencjalnych beneficjentów jedną z najbardziej oczekiwanych zmian są nowe, wyższe progi dochodowe (czyli poszerzenie grupy potencjalnych beneficjentów) oraz podwyższenie maksymalnych kwot wsparcia i intensywności dofinansowania. Najwyższe poziomy dofinansowania (uwzględniające kompleksową termomodernizację wraz z mikroinstalacją PV) wynoszą obecnie:
- 66 tys. zł dla poziomu podstawowego (roczny dochód wnioskodawcy do 135 tys. zł),
- 99 tys. zł dla poziomu podwyższonego (dochód maksymalny na osobę do 1894 zł w przypadku gospodarstw wieloosobowych i 2651 zł w przypadku gospodarstw jednoosobowych),
- 135 tys. zł dla poziomu najwyższego (dochód maksymalny na osobę do 1090 zł w przypadku gospodarstw wieloosobowych i 1526 zł w przypadku gospodarstw jednoosobowych).
W przypadku wykonania audytu energetycznego, można otrzymać dodatkową dotację w wysokości 1200 zł. Koszt audytu energetycznego nie wlicza się do poziomu kosztów kwalifikowanych, jest rozliczany osobno.
W programie będzie także możliwość uzyskania dotacji na kocioł na biomasę drzewną o obniżonej emisyjności cząstek stałych ≤ 20 mg/m3 w budynku podłączonym do sieci dystrybucji gazu. Jednocześnie od 1 lipca 2023 r. nie będzie już można uzyskać w ramach „Czystego Powietrza” dotacji na kocioł na biomasę drzewną, którego emisyjność cząstek stałych przekracza 20 mg/m3.
Z dotychczasowych, cenionych przez odbiorców programu korzyści, utrzymano m.in. prefinansowanie inwestycji. Pierwsza transza będzie trafiała na konto wykonawcy już 14 dni po podpisaniu umowy o dofinansowanie.
Co nowego w programie „Stop Smog”?
NFOŚiGW planuje także kontynuację programu, w ramach którego zawierane są kolejne porozumienia z gminami. Do końca 2022 r. porozumienie na łączną kwotę 141,35 mln zł podpisało 31 gmin (w tym 11 jako Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia). Umożliwi im to przeprowadzenie 2705 przedsięwzięć niskoemisyjnych w 2675 jednorodzinnych budynkach mieszkalnych.
Celem programu jest poprawa efektywności energetycznej i obniżenie emisyjności domów, których właściciele osiągają najniższe dochody (125 i 175% najniższej emerytury na osobę, w przypadku odpowiednio gospodarstw domowych wielo- i jednoosobowych). Dotacje mogą wynieść nawet 100% kosztów kwalifikowanych.
Autor: Joanna Ryńska
