Dla wszystkich, którzy chcą poznać technologię montażu systemu ociepleń, aby lepiej kontrolować i oceniać to, co dzieje się na ich własnych placach budowy, przygotowaliśmy praktyczny przewodnik.
Etapy ocieplania elewacji:
1. Przygotowanie podłoża
Niezwykle ważnym krokiem, od którego należy zacząć, jest właściwa ocena i przygotowanie podłoża. Ocieplenia w systemie ETICS mogą być stosowane na ścianach wykonanych z betonowych elementów prefabrykowanych, z betonu monolitycznego, na ścianach murowanych z cegły, gazobetonu, pustaków betonowych i ceramicznych.
Konstrukcja ścian może być jedno- lub wielowarstwowa, a ich powierzchnia pokryta tynkiem, albo surowa, nieotynkowana.
Najlepiej, aby z ocieplaniem nowych ścian wystartować nie wcześniej niż po miesiącu od ich wymurowania, po zakończeniu wewnętrznych prac mokrych, takich jak tynkowanie czy wylewanie posadzek.
Samo podłoże musi przede wszystkim być nośne, zwarte, suche i wolne od substancji zmniejszających przyczepność (takich jak tłuszcze, bitumy, pyły). Jeśli tynki są odspojone od podłoża, trzeba je odkuć. Ich przyczepność sprawdza się poprzez ostukiwanie. Reparacji nie wymagają natomiast powierzchniowe rysy i pęknięcia, pod warunkiem że powstały one na tynkach, które dobrze trzymają się ściany. Niezwykle ważne jest, aby ściana była sucha. Miejsca zawilgocone mogą być siedliskiem dla mchów i glonów. Po usunięciu przyczyny zawilgocenia, miejsca te należy oczyścić na sucho szczotkami drucianymi, a następnie nasycić roztworem preparatu grzybobójczego.
Nawet podłoża, które nie wymagały naprawy, potrzebują dokładnego oczyszczenia: najpierw usunięcia kurzu, a potem umycia ścian wodą pod ciśnieniem. Szczególnie starannie należy potraktować w tym zakresie nieotynkowane ceglane mury. Umyte podłoża muszą całkowicie wyschnąć przed przejściem do kolejnego etapu prac.
2. Rozpoczęcie prac ociepleniowych
Dolną krawędź ocieplenia zazwyczaj wyznacza się przy pomocy listew cokołowych (startowych). Muszą one być zamocowane kołkami rozporowymi, po 3 łączniki na metr bieżący. Nierówności ścian wyrównuje się przy pomocy podkładek dystansowych z tworzywa sztucznego. Zaleca się, aby listwy łączyć specjalnymi klipsami montażowymi, co usprawnia wypoziomowanie profilu. Pomiędzy listwami pozostawiony powinien być pozostawiony dystans około 2-3 mm.
Przygotowanie zaprawy klejącej jest proste. Zawartość opakowania wsypuje się do odmierzonej ilości czystej, chłodnej wody i miesza za pomocą wolnoobrotowego mieszadła, aż do uzyskania jednorodnej masy bez grudek.
3. Przyklejanie izolacji
Najpopularniejszą metodą nakładania kleju na płyty izolacji jest metoda obwodowo-punktowa. Polega ona na tym, że zaprawę nanosi się po obwodzie płyty pasmem szerokości 3-5 cm i dodatkowo, wewnątrz ramki, aplikuje się od 3 do 6 placków zaprawy.
Płyty termoizolacyjne mocuje się ściśle jedna przy drugiej, od profilu cokołowego aż po gzyms czy okap dachu, z zachowaniem przewiązania styków pionowych (na tzw. mijankę). Wyjątkowe miejsca, w których płyty izolatora należy instalować tak, aby nie stykały się ze sobą, to naroża okien czy innych otworów w elewacji.
Po nałożeniu zaprawy, płytę należy bezzwłocznie przyłożyć do ściany i docisnąć uderzeniem długiej pacy, tak aby znalazła się w jednej płaszczyźnie z sąsiednimi płytami. Jeśli zaprawa zostanie wyciśnięta poza obrys płyty, trzeba ją zebrać. Płyt świeżo przyklejonych nie wolno poruszać, gdyż spowoduje to zmniejszenie przyczepności. Jeśli płyta nie została dobrze przyklejona, to należy ją oderwać, zebrać zaprawę klejącą, po czym używając świeżej zaprawy przykleić ponownie.
Klejenie wełny mineralnej wymaga wstępnego szpachlowania powierzchni płyty. Nie dotyczy to wełny powlekanej fabrycznie. Cienką warstwę gotowej zaprawy należy wetrzeć w powierzchnie płyty w miejscach, w których nakładana będzie właściwa warstwa zaprawy.
Po zakończeniu mocowania płyt ewentualne szczeliny pomiędzy płytami należy wypełnić klinami z tej samej izolacji, lub – w systemie z zastosowaniem płyt styropianowych – uzupełnić przy użyciu niskorozprężnej piany poliuretanowej zalecanej przez producenta systemu. Jej nadmiar, po stwardnieniu, ścinamy nożem.
4. Łączniki mechaniczne
Do mocowania płyt izolacji używa się łączników mechanicznych, o ile projektant uzna, że są one w danej sytuacji i na tym właśnie budynku wymagane. Ich liczba, rodzaj i długość oraz rozmieszczenie powinny być szczegółowo określone w projekcie ocieplenia. Rodzaj łączników zależny jest od rodzaju podłoża, w którym mają być one osadzone, oraz od zastosowanego materiału termoizolacyjnego. Warto pamiętać, że do mocowania płyt styropianowych można stosować łączniki z trzpieniem z tworzywa sztucznego albo ze stali, zaś wełnę mineralną mocuje się wyłącznie łącznikami z trzpieniem metalowym. W przypadku zastosowania płyt z wełny lamelowej, należy używać łączników mechanicznych z większymi talerzykami, przeznaczonymi specjalnie do tego rodzaju płyt.
5. Dylatacje
Istniejące w elementach budynku lub między nimi szczeliny dylatacyjne powinny być przeniesione na ocieploną elewację. Służą do tego profile dylatacyjne. Ich montaż zapewnia szczelność układu przy ewentualnych przesunięciach elementów budynku. Profile dylatacyjne należy wklejać w szczeliny o szerokości około 15 mm przy użyciu zaprawy klejącej zalecanej przez systemodawcę. Do tego celu wykorzystywać należy profile wyposażone w paski siatki zbrojącej, które umożliwią uzyskanie wymaganego, zakładkowego połączenia siatki na styku z profilem.
6. Montaż podokienników
Montaż obróbek blacharskich podokienników należy wykonać przed instalacją warstwy zbrojącej.
7. Wykonanie warstwy zbrojonej siatką z włókna szklanego
Warstwa zbrojona stanowi ochronę izolacji termicznej przed uszkodzeniami mechanicznymi. Siatka z włókna szklanego ogranicza odkształcenia termiczne warstwy zbrojonej, zwiększa jej wytrzymałość i zapobiega pęknięciom. Wykonywanie warstwy zbrojonej wykonujemy w pierwszej kolejności w miejscach wymagających zwiększonego zabezpieczenia.
Takimi miejscami są wszystkie naroża otworów okiennych i drzwiowych. Dodatkowe zabezpieczenie stanowią tu pasy siatki o wymiarach nie mniejszych niż 35×25 cm, wklejone pod kątem 45°. Zapobiega to powstawaniu ukośnych pęknięć w narożnikach otworów. Do wzmocnienia naroży służą profile narożnikowe z siatką. Stosowanie ich ułatwia kształtowanie naroży budynku i krawędzi ościeży.
Zaprawę nakłada się przy pomocy metalowej pacy, warstwą o grubości zalecanej przez producenta, na powierzchni nieco większej niż szerokość siatki. Na świeżą zaprawę nakłada się pas siatki z włókna szklanego i zatapia go przy użyciu pacy ze stali nierdzewnej. Siatka zbrojąca powinna być całkowicie zatopiona w warstwie materiału klejącego. Łączna grubość warstwy zbrojonej powinna być zgodna z zaleceniami producenta systemu. Istotne jest, aby siatka wklejona była bez sfałdowań, a sąsiednie pasy łączyły się na zakłady wynoszące około 10 cm. Dotyczy to wszelkich przypadków łączenia siatek. W niektórych przypadkach, w miejscach szczególnie narażonych na uderzenia, stosuje się dodatkową warstwę zbrojącą.
8. Wykonywanie warstwy elewacyjnej
Wykończenie powierzchni systemu ocieplającego stanowi wyprawa tynkarska, często nazywana po prostu tynkiem. Zabezpiecza ona wszystkie położone niżej warstwy przed wpływem warunków atmosferycznych oraz zwiększa wytrzymałość całości na uderzenia. Cienkowarstwowe tynki z reguły można wykonywać po ok. 3 dniach od zakończenia prac z warstwą zbrojoną. System robót powinien być tak zorganizowany, aby ekipa pracowała bez przerw, jednocześnie na minimum 2-3 poziomach rusztowania.
Powierzchni tynku można nadać jedną z kilku stosowanych na fasadach faktur. Uzyskuje się je za pomocą plastikowej packi. Możliwe jest także nakładanie tynku techniką maszynową, zgodnie z wytycznymi systemodawcy.
Tomasz Hertman, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń
