Termomodernizacja domu jest procesem bardzo złożonym. Obejmuje działania w zakresie: doboru odpowiedniego systemu docieplenia przegród zewnętrznych i złączy budowlanych, modernizacji lub wymiany systemu grzewczego i przygotowania ciepłej wody użytkowej, usprawnienia systemu wentylacji (np. zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła) oraz ograniczenia emisji CO2 do atmosfery.
Termomodernizacja domu dotyczy dostosowania go do nowych wymagań ochrony cieplnej i oszczędności energii. Ponadto stanowi zbiór zabiegów mających na celu wyeliminowanie lub znaczne ograniczenie strat ciepła w istniejącym budynku.
Od kilkunastu lat przepisy prawne związane z procesami projektowania, wznoszenia i eksploatacji domów wymuszają takie rozwiązania technologiczne i organizacyjne, w wyniku których nowo wznoszone budynki zużywają w trakcie eksploatacji coraz mniej energii na ogrzewanie, wentylację i przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Zmiany maksymalnej wartości współczynnika przenikania ciepła Umax wpływają na wielkość zużycia energii w trakcie eksploatacji budynków.
 |
| Działania wchodzące w zakres termomodernizacji budynków |
Aby ilość energii cieplnej potrzebnej do użytkowania budynku zgodnie z jego przeznaczeniem można było utrzymać na racjonalnie niskim poziomie, przewidziano dwie metody, pozwalające spełnić wymaganie w nowo projektowanych budynkach:
- pierwsza polega na takim zaprojektowaniu przegród w budynku, aby wartości współczynników przenikania ciepła U przegród zewnętrznych, okien, drzwi oraz technika instalacyjna odpowiadały wymaganiom izolacyjności cieplnej,
- druga to zaprojektowanie budynku pod kątem zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną na jednostkę powierzchni pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza w budynku, lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową – EP.
Docieplenie ścian zewnętrznych
Aby uzyskać odpowiednią izolacyjność cieplną ścian zewnętrznych w postaci współczynnika przenikania ciepła U, należy dobrać odpowiednią grubość izolacji cieplnej w postaci:
- płyt styropianowych EPS,
- płyt styropianowych grafitowych,
- wełny mineralnej,
- płyt z pianki poliuretanowej PIR
- lub innych innowacyjnych materiałów, takich jak: płyty aerożelowe, izolacje transparentne i izolacje próżniowe VIP.
Do podstawowych metod ocieplenia ścian zewnętrznych od zewnątrz można zaliczyć:
- metodę ciężką mokrą, która polega na oklejeniu całych powierzchni ścian styropianem, zawieszeniu na stalowych bolcach siatek konstrukcyjnych z prętów stalowych i wykonaniu wyprawy zewnętrznej z trójwarstwowego tynku cementowo-wapiennego na siatce stalowej podtynkowej,
- metodę lekką mokrą, która polega na wykonaniu ocieplenia najczęściej ze styropianu, a następnie pokryciu go powłoką zewnętrzną, w skład której z reguły wchodzi warstwa zbrojona tkaniną szklaną oraz cienkowarstwowa wyprawa tynkarska lub okładzina ceramiczna; systemy oparte na tej technologii można podzielić na kilka podstawowych typów,
- metodę lekką suchą, która opiera się na wykonywaniu robót budowlanych bez prac mokrych; wykonywanie ocieplenia polega na przymocowaniu do ścian budynku rusztu drewnianego lub metalowego, ułożeniu między elementami rusztu materiału termoizolacyjnego i zamocowaniu gotowych elementów elewacyjnych.
Najpopularniejszą metodą wykonywania izolacji termicznej ścian stała się metoda lekka mokra, która w Polsce określana jest jako ETICS. Chociaż ta metoda wydaje się nieskomplikowana, to w trakcie realizacji i eksploatacji można napotkać na pewne niedoskonałości. Wiedza dotycząca zasad stosowania ociepleń była relatywnie niska i brakowało doświadczeń wykonawczych. Ponadto, nadzór i kontrole podczas robót budowlanych były niewystarczające i mało efektywne. Dlatego ważnym zagadnieniem jest ocena trwałości docieplenia budynku. Szczególnie jest to istotne w przypadku ponownego docieplenia ocieplonych ścian zewnętrznych w celu spełnienia obecnie obowiązujących przepisów prawnych i wymagań technicznych. Naprawy ocieplonych elewacji dotyczą zabiegów:
- kosmetycznych (np. mycie elewacji),
- powierzchniowych (wzmacnianie struktur tynkarskich i malowanie zabezpieczające),
- w zakresie usuwania uszkodzonych warstw i ponowne wykonywanie lub wymianę warstw zewnętrznych,
- w zakresie wykonywania dodatkowego ocieplenia na już istniejącym.
Czy znasz już: najważniejsze cechy systemów ociepleń ETICS?
Usprawnienie systemu grzewczego
Instalacja grzewcza w budynku musi spełniać wymagania przepisów techniczno-budowlanych, a także powinna uwzględniać wiedzę techniczną z zakresu rozwiązań energooszczędnych. Projektowany system powinien być systemem wysokosprawnym. Należy zaplanować wysokosprawne źródła ciepła oraz dołożyć wszelkich starań w celu obniżenia strat na przesyle czynnika grzewczego. Jeśli występuje zbiornik akumulacyjny, straty na akumulacji powinny być minimalne. Ponadto, należy optymalnie dobrać elementy odpowiedzialne za regulację i wykorzystanie ciepła.
Maksymalne możliwe sprawności można uzyskać m.in. poprzez:
- stosowanie kotłów kondensacyjnych,
- stosowanie pomp ciepła o wysokim współczynniku efektywności (COP),
- odpowiednie prowadzenie przewodów rozprowadzających czynnik grzejny (zwarta instalacja) oraz ich właściwą izolację cieplną,
- niskotemperaturowe systemy grzejne płaszczyznowe, grzejnikowe lub mieszane,
- dobór techniki regulacji i sterowania zapewniającej najwyższą efektywność regulacji w danej strukturze instalacji i przy danym sposobie użytkowania.
Wentylacja
Aby osiągnąć odpowiednie parametry mikroklimatu wnętrza (temperatura, wilgotność i czystość powietrza), należy zaprojektować sprawny system wentylacyjny. Jednym z elementów może być rekuperacja. Jest to proces odzyskania energii z zanieczyszczonego powietrza za pomocą rekuperatora.
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła dostarcza świeże zewnętrzne filtrowane powietrze, usuwając powietrze zużyte o wysokiej zawartości CO2. Taka wymiana zachodzi przez cały rok i we wszystkich pomieszczeniach budynku. Nawet bez otwierania stolarki okiennej, bez dodatkowych strat energii, dochodzi do filtrowania powietrza na świeże, gwarantując komfort użytkowania pomieszczeń. Takie usprawnienie systemu wentylacyjnego powoduje wysokie oszczędności eksploatacyjne dotyczące ogrzewania pomieszczeń (nawet do 50%) oraz oszczędności inwestycyjne na pompie ciepła. Budynek z rekuperacją charakteryzuje się niższym wskaźnikiem zapotrzebowania na ciepło.
Każde działanie związane z usprawnieniem systemu instalacji w budynku stanowi integralny element szeroko rozumianej termomodernizacji domu.
Autor: Krzysztof Pawłowski
[…] Poznaj etapy: Kompleksowej termomodernizacji domu […]